Verbouwen om te besparen: dit is de juiste volgorde
Bij een renovatie met het oog op besparingen, denken de meesten wellicht spontaan aan isolatie en energiebesparende technieken. Dat is prima, maar daarnaast zijn er nog een heel aantal zaken waar je misschien niet meteen aan denkt, maar die toch een groot verschil in de portemonnee kunnen maken. Zo pak je je renovatie stap voor stap aan op de meest verstandige manier.
Dé gouden regel die voor elke renovatie geldt: pak eerst vochtproblemen aan. Echt aanpakken, bedoelen we dan, niet gewoon er een nieuw pleisterlaagje over zetten, of nog erger: het probleem wegmoffelen. Hoezo is dit een besparende maatregel? In de eerste plaats omdat de constructie van je huis goed blijft en het probleem niet blijft opduiken. En vervolgens maakt het ook een verschil voor je verwarming. Een vochtig huis warmt immers moeilijker op. Komt er vocht in de isolatie, dan werkt die ook niet of niet goed meer.
Compact
Denk vervolgens bij een grondige renovatie ook goed na over de ruimte die je wilt creëren. Doorgaans breiden we onze oude huizen flink uit, want we willen ruimte. Nochtans valt er heel wat te zeggen voor compact (ver)bouwen. Het is ten eerste goedkoper, en het kost je ook minder om een kleinere ruimte te verwarmen. Bovendien kan klein best wel knus zijn, en zijn er ook heel wat mogelijkheden om zo’n ruimte groter te doen ogen en aanvoelen. Die typische koterijen achter Belgische huizen: breek ze af en vervang ze door een compact, slim ingericht en goed geïsoleerd volume.
Simpele vorm
Ook over de vorm denk je het best goed na als je een volume bijbouwt. Erkers, een verdieping die uitsteekt, een volume met een uitspringende hoek of ronding of asymmetrisch geplaatste ruimten: het mag dan misschien allemaal best spannend ogen, maar door de vele hoekjes en kantjes is het ook veel moeilijker en duurder om te isoleren en heb je een groter risico op koudebruggen. Die problemen heb je minder bij een simpel rechthoekig volume, waar je bovendien ook een minder groot buitenoppervlak hebt, wat niet alleen minder warmteverlies geeft, maar ook goedkoper is om te bouwen.
Isoleren
Eindelijk is het tijd om te isoleren. Uiteraard is het best om alles in één keer aan te pakken, zodat de isolatie goed aansluit en je minder kans op koudebruggen hebt. Maar dat kan alleen bij grondige renovaties, terwijl veruit de meeste mensen in stappen renoveren. In dat geval wordt meestal eerst het dak of de zoldervloer geïsoleerd, omdat je daar de grootste warmteverliezen hebt, en vervolgens ramen en deuren en ten slotte de muren en de vloeren. Dat laatste is vaak moeilijk omdat je de vloeren niet wilt uitbreken. Maar isolatie van het kelderplafond is vaak wel mogelijk en een echte winfactor.
Secuur
Die volgorde staat overigens niet in steen gebeiteld. Het is mogelijk dat in jouw huis een andere aanpak aangewezen is. Maar een aantal tips gelden wel overal. Kijk er zo op toe dat de isolatie secuur geplaatst wordt, want dat kan de effectiviteit fel beïnvloeden. Isoleer ook meteen voldoende dik: door te weinig isoleren is de energiebesparing misschien maar mager en loop je mogelijk ook nog een premie mis, terwijl je nooit te veel kunt isoleren. Zorg in een goed geïsoleerd huis wel voor voldoende ventilatie, een mechanisch systeem doet dat veruit op de efficiëntste manier.
Warmtepomp
Voor je je verwarmingssysteem begint te renoveren, is het aangewezen om de isolatie zo goed mogelijk in orde te hebben. Desnoods compartimenteer je, en zorg je ervoor dat in de eerste plaats de leefruimte goed geïsoleerd is. Nieuwe ramen in de slaapkamers kunnen dan bijvoorbeeld later. Goede isolatie zorgt er immers voor dat je wellicht een minder krachtig (en dus minder duur én minder verbruikend) verwarmingssysteem kunt installeren. En misschien is je woning intussen zelfs geschikt voor een warmtepomp, momenteel veruit de meest energie-efficiënte manier van verwarmen.
Regenwater
Voor een warmtepomp hoef je overigens niet per se vloerverwarming te hebben. Dat is dan wel het efficiëntst, maar een warmtepomp kan vaak ook in combinatie met radiatoren. En laat je een lucht-luchtwarmtepomp installeren, dan heb je zelfs helemaal geen centraleverwarmingssysteem nodig. Vergeet in je renovatiestappenplan ten slotte ook niet de opvang van regenwater te voorzien. Dat kan je gebruiken voor de wasmachine, om het toilet door te spoelen, te poetsen of de tuin te sproeien. Op die manier kan het ook je (steeds duurder wordende) waterfactuur verlichten.