Cohousing, wat is dat eigenlijk? Vier types van huizendelen
Cohousing zit in de lift, maar wat houdt het eigenlijk in? Naargelang het aantal gedeelde ruimtes, de mate van privacy en het persoonlijk engagement van de bewoners kunnen we een viertal verschillende types van huizendelen onderscheiden. Waar zou jij je het meest thuis voelen – of juist helemaal niet?
1. Gemeenschapshuis, woningdelen of huisdelen
Dit is de meest voorkomende vorm van groepswonen, populair in grootsteden bij studenten en mensen aan het begin van hun carrière. Het concept: je huurt samen een huis waarin je een privéslaapkamer hebt. De keuken, badkamer en leefkamer worden gedeeld. Leven in een gemeenschapshuis wordt in principe als iets tijdelijks beschouwd. Het is vooral een economische keuze voor mensen die (nog) geen eigen appartement of woning kunnen huren of kopen, of daar nog niet aan toe zijn.
2. Woongroep of co-wonen
Een stapje hoger op de cohousing-ladder. De bewoners zijn wat ouder en engageren zich voor langere tijd. Mogelijk hebben ze meer privévoorzieningen dan enkel een slaapkamer: een keukentje, een badkamer, … Daarnaast zijn er enkele gemeenschappelijke delen – denk aan een coworking-space, gastenkamers, ontspanningsruimte, tuin, … maar geen keuken waar alle bewoners samen kunnen eten.
3. Cohousing
Het grote verschil met co-wonen is dat hier wel een gemeenschappelijke keuken en eetplaats is. Naargelang de afspraken wordt hier een of meerdere keren per week of maand gezamenlijk gekookt. De privé-units zijn, naargelang het project, een mix van kleinere units tot volwaardige flats of zelfs eengezinswoningen. Doorgaans zijn er ook gastenkamers voorzien. Sommige cohousing-projecten streven een sociale mix na of voorzien zorgwoningen. De vzw Oak Tree Projects helpt dat laatste type realiseren. Een cohousing-project kan ontstaan vanuit een groep enthousiastelingen die het hele proces van concept tot oplevering op zich nemen, idealiter begeleid door een organisatie zoals Cohousing Projects. Maar er bestaan ook projectontwikkelaars die een kant-en-klaar project ontwerpen en dan op zoek gaan naar bewoners.
4. Leefgemeenschappen
Dit is de overtreffende trap van cohousing, met meer collectieve activiteiten en een dynamischere groepswerking. Vaak vertrekken de bewoners vanuit een gemeenschappelijke ideologie, zoals religie, ecologie of solidariteit.